W często cytowanym artykule z „The Wall Street Journal”, o znaczącym tytule: „Dlaczego oprogramowanie zjada świat” (ang. „Why Software is eating the world”) Marc Andreseen przedstawił tezę, że w przeciągu 10 lat większość branż i biznesów zostanie zasadniczo zmienionych przez firmy, których głównym zasobem i przewagą nad konkurencją jest właśnie oprogramowanie. Podał przykłady firm takich jak Amazon (księgarnia internetowa), LinkedIn (branża rekrutacyjna) i Spotify (muzyczna). W ciągu ostatnich trzech lat tezę tę potwierdziły też Uber (branża taksówkarska) czy Airbnb (hotelarstwo).

 

Widząc powyższe nie sposób nie zgodzić się także z opinią, że oprogramowanie i digitalizacja firm to nie tylko moda, czy trend ale główny element kształtowania ich strategii, a także uzyskiwania trwałej przewagi konkurencyjnej. Decyzje z tym związane powinny być podejmowane na najwyższym szczeblu każdej firmy, bo mogą decydować o jej przetrwaniu i pozycji na rynku.

Ciekawie w tym aspekcie kształtuje się także wyniki badania przeprowadzonego w 2013 roku przez IBM w ponad 400 dużych firmach na całym świecie (przekrojowy wybór branż), według którego około 54% firm zdaje się sobie sprawę, że oprogramowanie jest krytyczne dla ich biznesu. jedynie 25% z nich wybiera je dobrze i efektywnie, a te przedsiębiorstwa, które robią to efektywnie w 69% przypadków są bardziej rentowne niż ich konkurencja.

Podjęcie decyzji o wdrożeniu oprogramowania to tylko pierwszy krok. Pozostaje jeszcze szereg innych wyborów, które mogą przesądzić o sukcesie.

Gotowy produkt czy dedykowane rozwiązanie?
Zakup oprogramowania to zazwyczaj wybór pomiędzy gotowym produktem (oraz jego wdrożeniem) lub stworzeniem dedykowanego rozwiązania. W ostatnim czasie popularna stała się także opcja tzw. „wypożyczenia” oprogramowania (SAAS - oprogramowanie jako usługa) w oparciu o opłatę abonamentową (standardowo miesięczną).

O ile gotowe produkty wydają się być tańsze, to ich problemem jest często niedopasowanie do konkretnej organizacji, wysoki koszt oraz często niemożność wprowadzania zmian. Dobre praktyki wskazują, że w przypadku strategicznych obszarów, mogących decydować o przewadze konkurencyjnej przedsiębiorstwa, lepszym i bardziej opłacalnym długofalowo rozwiązaniem jest budowa oprogramowania dedykowanego. Coraz więcej firm w Polsce zdaje się to rozumieć. Co ważne, Polska jest bardzo pozytywnie odbierana na światowym rynku IT i coraz częściej wybierana jako miejsce, gdzie zlokalizowane są centra rozwoju oprogramowania. Świadczy to o wysokiej klasie polskich specjalistów IT i potencjale tej branży w naszym kraju. Decydując się na takie rozwiązania firmy wybierają również bardzo wysoką jakość oraz bezpieczeństwo prowadzenia projektów informatycznych.

Zdecyduj się na odpowiedni proces
Tradycyjnie oprogramowanie było (i bardzo często w Polsce nadal jest) budowane w sposób liniowy, rozpoczynając od fazy zbierania wymagań poprzez implementację do wdrożenia i testowania. Często trwa to wiele miesięcy, czy nawet lat, kiedy efekt końcowy pozostawia wiele do życzenia.

Eric Ries, autor metody Lean Startup spopularyzował podejście oparte o tzw. MVP (ang. Minimum Viable Product), czyli produkt o kluczowej funkcjonalności. W praktyce oznacza to wybranie minimalnego zbioru elementów, jak najszybsze zbudowanie produktu i przekazanie go użytkownikom celem zebrania opinii, by na ich podstawie podjąć decyzję odnośnie kolejnych etapów rozwoju. Takich iteracji odbywa się kilka a dzięki temu powstają produkty lepiej dostosowane do oczekiwań użytkowników i zawierające jedynie istotne dla nich funkcjonalności.

Iteracyjność wiąże się również z wykorzystaniem tzw. zwinnych metodyk tworzenia oprogramowania (ang. Agile development). Jak dowodzą badania projekty prowadzone metodami zwinnymi (np. Scrum, Kanban) dużo rzadziej kończą się niepowodzeniem (ok. 6%) niż przy wymienionych metodykach tradycyjnych (ok. 13%).

Pamiętaj o User Experience
User Experience (UX) dotyczy wszystkich aspektów związanych z kontaktem użytkownika z firmą, jej usługami czy produktami, w tym także rozwiązaniami informatycznymi. Liderzy rynkowi rozumieją, że dostarczanie rozwiązań użytecznych, które są już nie tylko na poziomie dobrym, ale wręcz zachwycają końcowych użytkowników może być podstawą trwałego sukcesu rynkowego. W przypadku oprogramowania oznacza to udział w projekcie projektantów UX z odpowiednią wiedzą i doświadczeniem.

Odpowiednia technologia
Technologia (w tym język programowania) stanowi jedynie narzędzie i nie jest decydującym czynnikiem wpływającym na sukces oprogramowania. Niewątpliwie podjęcie złych decyzji z nią związanych może jednak mieć przykre konsekwencje. Ważnym aspektem jest również dopasowanie technologii do nowoczesnych trendów, takich jak wykorzystanie urządzeń mobilnych, chmura obliczeniowa, czyli możliwość efektywniejszego wykorzystania zasobów sprzętowych oraz big data rozumiane jako podejmowanie decyzji biznesowych na podstawie analizy posiadanych zbiorów danych.

Aspekt finansowy
W przypadku zbyt wielu przedsięwzięć informatycznych w Polsce to właśnie aspekt finansowy decyduje o ich porażce. Przytaczać tu można głośny w ostatnim czasie zakup oprogramowania do obsługi wyborów przez PKW lub cały system zamówień publicznych, który w dużej mierze opiera się o kryterium cenowe. Prawdą jest jednak, że także w sektorze prywatnym większość firm w dużej mierze opiera o czynnik cenowy decyzję o zakupie oprogramowania. Prowadzi to często do prób redukcji kosztów po stronie dostawców, obniżania jakości oraz oszczędności na testowaniu. Zazwyczaj klient otrzymuje to za co płaci i niska cena prowadzi także do niskiej jakości oprogramowania.

Bądź gotowy na zmiany
Żyjemy w czasach, w których każda firma powinna zadać sobie pytanie: na ile branża, w której działa już jest lub kiedy będzie zdominowana przez oprogramowanie. Zbyt późne zauważanie tego trendu lub podjęcie złych decyzji strategicznych związanych z oprogramowaniem może spowodować, że firmy takie będą skazane na porażkę.

Autor: Paweł Rogowicz, Managing Director Espeo Software.